Turtles Can Fly / Και οι Χελώνες Μπορούν να Πετάξουν / Lakposhtha parvaz mikonand (2004)

Μία ταινία γροθιά στο στομάχι, μαχαιριά στη καρδιά! Άνθρωποι, χρόνος, τοπίο, χαλάσματα! Πόδια και χέρια κομμένα. Μια τραγική και αποκρουστική εικόνα. Κουλά παιδάκια να προσπαθούν με το στόμα να απενεργοποιούν τις νάρκες που έχουν σκορπίσει οι Αμερικανοί. Ανάπηρα παιδάκια να ετοιμάζουν τα πολυβολεία, για να αποκρούσουν τη νέα ιμπεριαλιστική εισβολή. Οι Κούρδοι, γηγενείς κάτοικοι και πρόσφυγες του καταυλισμού, και, αλίμονο, και τα παιδιά, ζούνε υπό τον πόλεμο, από τον πόλεμο και για τον πόλεμο. Μόνη τους ενασχόληση ο πόλεμος! Άλλοι για να υπερασπίσουν ό,τι, γι' αυτούς, έχει αξία και άλλοι για να κερδοσκοπήσουν. Και ανάμεσα στις εκρήξεις και τους βομβαρδισμούς, ανάμεσα στα χτυπήματα κάτω από τη μέση, για την επιβίωση, βρίσκουν χρόνο για να ελευθερώσουν τα πηγαία χαρίσματα του ανθρώπου. Την αλληλεγγύη, τη φιλία, τον έρωτα... Αυτή δεν είναι ταινία. Αυτή είναι ένας τεράστιος τοίχος, που πάνω του γράφεται, ζωγραφίζεται καλύτερα, η ιστορία της περιοχής, με τα μελανότερα χρώματα του πολιτισμού του σύγχρονου κόσμου. Κάθε πινελιά και πόνος. Κάθε πινελιά και κραυγή. Και μέσα στις κραυγές και τον πόνο, να και ο έρωτας! Απόδειξη πως ο άνθρωπος δε θα παραδοθεί. Δε θα μεταβληθεί σε κτήνος.

Ο Ιρανός σκηνοθέτης Bahman Ghobadi μας χαρίζει άλλη μια συγκλονιστική ταινία. Επικεντρώνεται σε μια ομάδα παιδιών που αγωνίζονται να επιβιώσουν σε μια χώρα, το Κουρδιστάν, που επισήμως δεν υπάρχει πουθενά, παρά μόνο στην ψυχή των Κούρδων προσφύγων. Έχοντας για πρωταγωνιστές αποκλειστικά ερασιτέχνες και μάλιστα παιδιά που πράγματι είναι Κούρδοι πρόσφυγες, καταφέρνει ένα θαυμαστό αποτέλεσμα που δύσκολα θα αφήσει το θεατή ασυγκίνητο. Παρουσιάζει έναν κόσμο αληθινό που σε βγάζει από το ροζ σου συννεφάκι. Σου δημιουργεί τεράστιο βάρος ευθύνης για ότι δεν κατήγγειλες γιατί αδιαφόρησες μέσα από τον όμορφο καναπέ σου. Παιδική αθωότητα, αλλά και παιδιά που δεν μπορούν να χαμογελούν μέσα στην φριχτή πραγματικότητα ενός άδικου πολέμου. Μοναδικές ποιητικές εικόνες, που αποκαλύπτουν με ανάγλυφο τρόπο την απάνθρωπη ιμπεριαλιστική συμπεριφορά. Που αποκαλύπτουν, και εκθέτουν, τον πολιτισμό της σημερινής ανθρωπότητας. Της ανθρωπότητας, που, παρότι έχει παρουσιάσει ανεπανάληπτα έργα, εξακολουθεί να περπατάει με τα τέσσερα. Να αποδέχεται την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο. Μια πράξη, έτσι και αλλιώς ανεπίτρεπτη, η οποία, μάλιστα, επιβάλλεται και με τον πόλεμο. Την πιο μισερή πράξη απ' όλες τις μισερές πράξεις του ανθρώπου. Και μόνον να βλέπεις αυτά τα σακατεμένα παιδιά να μεγαλώνουν μέσα στις οβίδες και στους βομβαρδισμούς, φτάνει, για να σιχαθείς τον ιμπεριαλισμό και τον πόλεμο.

Παρότι βαθιά αντιπολεμική δεν εγκλωβίζεται στο κήρυγμα και στο φτηνό συναίσθημα, χωρίς υπερβολές και μελοδραματισμούς, με σκηνοθετική σοβαρότητα και ρεαλισιτκότητα. Πολλές είναι οι σκληρές σκηνές (κυρίως αυτές που αφορούν τον ακρωτηριασμού και την αυτοκτονία μικρών παιδιών) που σε πιέζουν συναισθηματικά. Διάχυτη όμως είναι και η ελπίδα για έναν καλύτερο κόσμο όπως και η αίσθηση του χιούμορ (οι πρόσφυγες βάζουν δορυφορική αλλά τελικά δεν καταλαβαίνουν τίποτα από τα ξένα κανάλια). Ο Ghobadi υπογράφει μια πολιτική ταινία χωρίς να καταφεύγει στην προπαγάνδα, κατακρίνοντας μάλιστα και τα δύο στρατόπεδα. Και τους ιρακινούς για τα έκτροπα που έκαναν, αλλά και τους Αμερικάνους οι οποίοι τους είχαν υποσχεθεί βοήθεια, αλλά σύντομα "λάκισαν" αναζητώντας τον επόμενο στρατιωτικό τους στόχο. Και όλα αυτά σε ένα κόσμο που τα μεγαλύτερα θύματα είναι πάντα και τα πιο αθώα. Σε ένα κόσμο όπου ακόμα και τα παιδιά μπορούν να θυσιαστούν στο βωμό της στρατιωτικής κυριαρχίας. Αλλά και σε έναν κόσμο που κάτω από τις πιο δύσκολες συνθήκες μπορεί να αποκαλύψει το μεγαλείο της ανθρώπινης ψυχής. Από τις καλύτερες αντιπολεμικές ταινίες, με απίστευτες ερμηνείες από παιδιά (και το ότι έπαιζαν τον εαυτό τους το κάνει ακόμη πιο τραγικό-συνταρακτικό!). Κάποιες φορές, κάποιες στιγμές τα λόγια είναι περιττά. Ιδίως όταν αυτά χρησιμοποιούνται για να περιγράψουν την κακότητα του πολέμου, τα προκαλούμενα δεινά του και τις αρνητικές συνέπειες που τον ακολουθούν πάραυτα. Η τελευταία σκηνή με σημάδεψε. Από τις ταινίες που είναι σκληρή και ρεαλιστική απόδοση της πραγματικότητας! Νομίζω πως αξίζει να τη δείτε, έτσι να έχουν μερικοί από εμάς εικόνα του πως είναι η αληθινή ζωή! Ετοιμαστείτε για πολύ κλάμα! 10/10!!

Μια συγκλονιστική ιστορία που δείχνει εντυπωσιακά τις συνέπειες ενός πολέμου, οι οποίες έχουν φυσικά πάντα σαν πρώτο θύμα τα παιδιά.
Η ταινία του Ghobadi δεν είναι ένα κατηγορώ προς τις υπεύθυνες χώρες.

Σκηνοθετεί μια συγκλονιστική αντιπολεμική ταινία, εστιάζοντας πλήρως στους νεαρούς κατοίκους του καταυλισμού προσφύγων, δείχνοντας τις βαθύτερες πληγές που μπορεί να προκαλέσει ένας πόλεμος.
Στους περισσότερους ρόλους, χρησιμοποίησε παιδιά από κουρδικά στρατόπεδα, δίνοντας μια αυθεντική και φυσική εμφάνιση. Ο Avaz Latif στο ρόλο του Agrin, προκαλεί μεγάλη εντύπωση, όπως και το κουρασμένο βλέμμα με το οποίο η νεαρή κοπέλα κοιτάζει τον κόσμο λέει περισσότερα για τη φρίκη του πολέμου παρά για οποιαδήποτε σκηνή.
Τα εκτοπισμένα παιδιά προσπαθούν να ζήσουν μια κάπως "φυσιολογική" ζωή κάνοντας διάφορες παράξενες δουλειές για να επιβιώσουν. Ο αρχηγός τους, "Satellite" είναι το παιδί για όλες τις δουλειές, μπορεί να φροντίσει την εγκατάσταση της κεραίας της τηλεόρασης ή ακόμα και τοποθέτηση δίσκου Satellite, την αφόπλιση ναρκών ή ακόμα και την αγορά όπλων....

Πέρασαν πολλά χρόνια από τότε που την είδα και την ξαναείδα ως απολύτου εμπεδώσεως.

Κάποιες φορές, κάποιες στιγμές τα λόγια είναι περιττά. Ιδίως όταν αυτά χρησιμοποιούνται

για να περιγράψουν την κακότητα του πολέμου, τα προκαλούμενα δεινά του και τις αρνητικές

συνέπειες που τον ακολουθούν πάραυτα.

Η τελευταία σκηνή με σημάδεψε.

10/10.