Τρίτος Παγκόσμιος Πόλεμος / World War III / Jang-e jahani sevom (2022)

Ένα πολυεπίπεδο κοινωνικό μελόδραμα αλληγορικών διαστάσεων που μιλά για την εκμετάλλευση και τη δύναμη της εξουσίας που μπορεί να αλλάξει χέρια, σε ένα κόσμο του οποίου η ιστορία διαρκώς μεταβάλλεται αλλά και επαναλαμβάνεται, είτε ως φάρσα είτε ως τραγωδία, σαρκάζοντας πικρά τον αμοραλισμό της κάθε εξουσίας και ακτινογραφώντας τις ταξικές συγκρούσεις της ιρανικής πραγματικότητας. Είναι γραμμένο με σεναριακή στιβαρότητα, ερμηνευμένο με συγκινητική πειθώ και σκηνοθετημένο με νεύρο, ρυθμό και ένταση. Ανακυκλώνοντας ένα από τα πιο διάσημα αποφθέγματα του Mark Twain ("Η ιστορία δεν επαναλαμβάνεται, κάνει όμως ομοιοκαταληξίες") και παραπέμποντας σ’ ένα μάλλον άγνωστο ρητό της Hannah Arendt ("στις δικτατορίες όλα πάνε καλά ως τα 15 λεπτά πριν την ολοκληρωτική κατάρρευση"), ένας από τους πιο πολυμήχανους δημιουργούς του ιρανικού κινηματογράφου παραδίδει ένα δαιδαλώδες, αναστοχαστικό σχόλιο για τη δημιουργία μύθου ή ιστορίας, τα όρια της κυριότητας και της κυριαρχίας.

Σε μια εποχή όπου οι ιστορίες για καταχρηστικούς σκηνοθέτες που βάζουν τους συνεργάτες τους σε κακοποιητικές και επισφαλείς καταστάσεις στο όνομα της τέχνης στηλιτεύονται περισσότερο από ποτέ, το ευφυές σενάριο του έργου δείχνει και μία άλλη διάσταση του φαινομένου, αμφισβητώντας το πώς μπορούν να δαπανηθούν υπέρογκα ποσά σε μια παραγωγή τη στιγμή που οι εργαζόμενοι σε αυτήν πληρώνονται με δυστυχία και εκμετάλλευση. Ο σκηνοθέτης και ο παραγωγός παρουσιάζονται εδώ ως άνθρωποι εγωπαθείς που ανησυχούν μόνο για τα προσωπικά τους συμφέροντα, αδιαφορώντας για τη σωματική ή συναισθηματική ευημερία του συνεργείου τους. Η διαιώνιση της ιδέας του βασανισμένου καλλιτέχνη, του οποίου οι πράξεις είναι δικαιολογημένες υπέρ της δημιουργίας μιας όμορφης ταινίας, τίθεται υπό αμφισβήτηση με έναν απλό αλλά αποτελεσματικό τρόπο, δίνοντας όνομα και πρόσωπο στους λιγότερο ευνοούμενους της κινηματογραφικής ιεραρχίας. Η υπόθεση καταφέρνει να είναι αρκούντως πρωτότυπη και συνάμα εξαιρετικά βατή. Πραγματεύεται παράλογες καταστάσεις ηθικής φύσης που προκαλούνται από λάθη, ψέματα και συμπτώσεις που οδηγούν την αφήγηση σε μια μη βιώσιμη οριακή κατάσταση.

Ο Houman Seyyedi με αυτή την αλληγορική σάτιρα και βασισμένος σε ένα πανέξυπνο σενάριο, μας παρουσιάζει με τρομακτικό ρεαλισμό και αγωνία μέχρι το συγκλονιστικό φινάλε, έναν κόσμο κυριευμένο από την ψευτιά, τον εγωισμό, τη διαφθορά και τη στυγνή εκμετάλλευση του αδύναμου, ένα κόσμο στον οποίο περιλαμβάνονται και τα παρασκήνια του κινηματογράφου. Χτίζει έναν προβληματισμό γύρω από τις κοινωνικές ανισότητες και τις αδικίες που διαπράττονται στο όνομά του (του κινηματογράφου). Η χρήση του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου σαν θέμα της ταινίας μέσα στην ταινία, προσδίδει επίσης ένα μακάβρια πιασάρικο στοιχείο αφήγησης με σκηνές όπου πραγματικότητα και μυθοπλασία όχι απλώς συνυφαίνονται αλλά γίνονται πραγματικά αχώριστες. Όλα αυτά καταλήγουν σε μια συναρπαστική πλοκή με αποκαρδιωτικές στιγμές απροσδόκητης έκβασης, με τον πρωταγωνιστή Mohsen Tanabandeh να δίνει μια εξαιρετική ερμηνεία όπου η εξοργιστικά φοβισμένη και υποχωρητική στάση του οδηγεί σε ένα απολαυστικό κρεσέντο σε συνδυασμό με ένα ικανοποιητικά ευρύ τόξο χαρακτήρων. Ο "Τρίτος Παγκόσμιος Πόλεμος" χρησιμοποιεί διάφορα αφηγηματικά στρώματα μέσα από τα οποία αντιμετωπίζει την κεντρική του σύγκρουση, χωρίς ποτέ να αφήνει στην άκρη την πλοκή του. Πολλές φορές σε εμποδίζει από το να αντιληφθείς πού ακριβώς θέλει να καταλήξει, αλλά όταν φτάνει στο φινάλε βάζει όλα τα κομμάτια στη θέση τους, προσφέροντας στο κοινό μια πλούσια και αξιομνημόνευτη εμπειρία. 8/10!!