Σπόρος / Grain / Bugday (2017)

Τραγική, βαρετή, υπερφορτωμένη και δήθεν. Πραγματικά φέρνει τον πρωταγωνιστή σε ψυχολογικό αδιέξοδο και εμάς στα όρια της αντοχής μας και του νευρικού κλονισμού από την πλήξη. Μια δυσκίνητη, δυσνόητη, δυσκοίλια κι εντελώς αταίριαστη στο ύφος του δημιουργού φιλοσοφική αλληγορία άμεσα εμπνευσμένη από το ταρκοφσκικό "Στάλκερ". Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο Καπλάνογλου θέλει να θέσει ερωτήματα που έχουν να κάνουν με την ίδια την ανθρώπινη ψυχή, όμως στην πορεία μοιάζει να ξεχνά εξαιρετικά ενδιαφέρουσες παραμέτρους που έχουν να κάνουν με τη γένεση και τη δημιουργία (όπως όλη η υποπλοκή σχετικά με το Σωματίδιο Α) για να αφηγηθεί την δική του βιβλική παραβολή, η οποία αναμενόμενα περιλαμβάνει τις απαραίτητες δοκιμασίες, θυσίες και τελικές ανταμοιβές. Επηρεασμένες από την εσωτερική­ ανατολίτικη φιλοσοφία, οι ιδέες τού –εδώ τελείως έξω από τα νερά του– Καπλάνογλου εστιάζουν κυρίως στη σχέση του αλλοτριωμένου από την τεχνολογία ατόμου με τη φύση και τον (βαθύτερο) εαυτό του. Τυλιγμένες όμως σε ένα στα όρια της μανιέρας εικαστικά εντυπωσιακό περιτύλιγμα και συνοδευόμενες από μια δραματική σοβαροφάνεια, μένουν μέχρι τέλους μετέωρες, διδακτικά μεγαλόφωνες και κινηματογραφικά χοντροκομμένες.

Μόνο που πίσω από την άψογα ασπρόμαυρη και λεπτομερώς καδραρισμένη φωτογραφία των μεγαλόπρεπων τοπίων, η φιλοσοφία του "Σπόρου" αρνείται να κοιτάξει πραγματικά μπροστά και μοιάζει να βρίσκει παρηγοριά και λύση μόνο στο παρελθόν. Για μια ταινία που πασχίζει να ανακαλύψει τον άνθρωπο και τα μυστήρια που δίνουν νόημα στην ύπαρξή του, ο "Σπόρος" μοιάζει δυστυχώς να περιορίζει ανησυχητικά πολύ το πεδίο των απαντήσεών του. Οι απολύτως λογικές ερωτήσεις που αρχικά τίθενται φτάνουν να μην απαντώνται τελικά ποτέ, ο ρυθμός της αφήγησης γίνεται όλο και περισσότερο αποσπασματικός, ο θρησκευτικός συμβολισμός καταπνίγει με το διδακτισμό του ολόκληρο το φιλμ και η σκηνοθετική επιτήδευση οδηγούν βαθμιαία στην συναισθηματική αποστασιοποίηση, ακόμη και από εκείνα τα στοιχεία που μοιάζουν να δουλεύουν σωστά, όπως για παράδειγμα η κομψή μελαγχολία της ερμηνείας του Μπαρ. Έτσι, προδιαγεγραμμένα η ταινία οδηγείται αργόσυρτα προς το φινάλε του, με συνέπεια να αντιλαμβάνεσαι ότι είναι σχεδόν αδύνατο να μην παρασυρθείς από την κενότητα, την έλλειψη ψυχής και την ανούσια μεγαλοστομία του και το αποτέλεσμα να κατακρημνίζεται από την ξύλινη και επίπεδη αφήγησή του. 2/10!!