Doubt / Αμφιβολία (2008)

Ένα δράμα που δοκιμάζει την έννοια της δικαιοσύνης με τις έκδηλες αλληγορίες του, ισορροπώντας ανάμεσα στην ερμηνευτική πληρότητα και στη σφιχτοδεμένη πλοκή του. Οι δυο αντίπαλοι είναι σοφά ορισμένοι: η αγέλαστη διευθύντρια, αντιπαθής και υστερική με τη διαδικασία της τάξης, κέρβερος του θεσμού και της συντήρησης, βρίσκεται απέναντι από το νεωτεριστή παπά, που με κοσμικό τρόπο εμπνέει την ανάγκη για τον άνεμο της μεταρρύθμισης στους αρμούς ενός τετράγωνου συστήματος. Ο Φλιν γελάει, καπνίζει, νουθετεί με τρυφερότητα. Η θέση του στο κολέγιο των αδελφών του ελέους είναι σχεδόν πολιτική. Ως ανώτερος της Αλοΐσιους Μποβιέ, την ελέγχει αλλά δεν επιχειρεί να την ξεριζώσει. Η ματρώνα της εκκλησίας απειλείται και γίνεται μέγαιρα, με το ξέσπασμα της φήμης πως ο Φλιν μπορεί να είναι και παιδόφιλος, αν και η λέξη παιδεραστία δεν αρθρώνεται καθόλου στο έργο. Το έξυπνο είναι πως η Μποβιέ δεν προκαλεί εκείνη τη ρετσινιά, αλλά ασπάζεται την υποψία της νεαρής Τζέιμς. Αντεπιτίθεται ωστόσο, σαν να επιβεβαιώνεται η σίγουρη άποψή της. Εντελώς απέριττα και οικονομικά η ταινία αποτελεί μια σπουδή της ανθρώπινης συμπεριφοράς, με παραδείγματα πολιτικώς ορθά, μα ανορθόδοξα ηθικά ενώ όλα ισορροπούν σε τεντωμένη σκοινί... , έτοιμα να καταρρεύσουν σα ντόμινο.

Προοδευτικότητα εναντίον συντηρητισμού, τυφλή πίστη στο σύστημα εναντίον φιλελεύθερης σκέψης, κλήρος εναντίον ποιμνίου, ακόμη και αρσενικό εναντίον θηλυκού – όλες αυτές οι συγκρούσεις αποτελούν το μενού της ανελέητης κόντρας ανάμεσα στους δύο κεντρικούς χαρακτήρες του φιλμ, η πλοκή του οποίου ξετυλίγεται με άξονα την αμφιβολία, με τον έναν να την έχει λάβαρο και την άλλη να την αποδιώχνει όπως ο… διάολος το λιβάνι. Δύο στιβαροί και απίθανοι χαρακτήρες, τους οποίους οι Στριπ (ανέκφραστη, καχύποπτη, δύσπιστη, ψυχρή, απόλυτη, κτητική, δογματική) και Χόφμαν ενσαρκώνουν υποδειγματικά, απολαμβάνοντας εμφανώς την παρθενική αυτή υποκριτική τους αναμέτρηση και δικαιώνοντας όλους εκείνους που εξακολουθούν να πιστεύουν στην τεράστια αξία τους. Ο αείμνηστος Χόφμαν παίζει πιο εσωτερικά και ουρλιάζει αμυνόμενος, ενώ η Στριπ σείεται μέσα στα ράσα της, κραδαίνοντας το σταυρό σαν φονικό εργαλείο. Κοντά τους, η Έιμι Άνταμς είναι άψογη ως η αφελής, εύπιστη, αλλά γλυκύτατη αδελφή Τζέιμς με τις αγγελικές εκφράσεις και την αγνότητα της ψυχής που λειτουργεί περισσότερο με την καρδιά παρά με το μυαλό, βγάζοντας άθελά της στη… «σέντρα» τον πατέρα Φλιν, κάτι που στην πορεία μετανιώνει πικρά, ενώ τη μεγάλη έκπληξη τη ταινίας καλείστε να την αναζητήσετε στο πρόσωπο της μοναδικής Βαϊόλα Ντέιβις (σε μια αξιομνημόνευτη ολιγόλεπτη εμφάνιση, σχηματίζοντας ένα ερμηνευτικό καρέ - δυναμίτης), η οποία, υποδυόμενη τη μητέρα του μαθητή, σε μία και μόνη εκρηκτική κι απολογητική δεκάλεπτη σκηνή που μοιράζεται με την Στριπ συνθέτει ένα άκρως σπαραξικάρδιο πορτραίτο μιας μάνας, η οποία βγάζει στη φόρα τα "σώψυχά" της, παραδεχόμενη ότι το μόνο που την ενδιαφέρει τελικά, είναι το καλό του γιου της, ανεξάρτητα από το – όποιο – ηθικό τίμημα θα κληθεί να πληρώσει. Η ερμηνεία αυτής της γυναίκας δεν περιγράφεται, καθώς τόσο σπάνια η αλήθεια εκφράζεται πέρα από τις λέξεις, πυκνά και σωτήρια, μέσα από το πρόσωπο και τη στάση της, την ηθική και τη σωματική.

Το υπαινικτικό κόντρα στο θέατρο τρόμου κρύβει μια διαστροφική πλάκα, μέσα στον χαμό των κατηγοριών και των αμφιβολιών. Η ταινία είναι μια σαφής παραβολή του πνεύματος της αλλαγής στην εποχή μετά τη δολοφονία του Κένεντι. Ο μαύρος μαθητής στην τάξη γίνεται το μήλον της έριδος ανάμεσα στη φιλευσπλαχνία της θεούσας πραγματίστριας, που τον ανέχεται γιατί είναι αρνί του Θεού αλλά και διότι της τον επιβάλλει η νομοθεσία, και στην πραγματική, παρεξηγήσιμη φροντίδα του φιλελεύθερου ιερέα, που εκφράζει το κοινωνικό αίτημα για τον τερματισμό των διακρίσεων, αρχής γενομένης από τη θεσμοθετημένη εκκλησιαστική κοινότητα. Και μόνο τις ερμηνείες κάποιος να παρακολουθήσει εντατικά, μεταξύ των τεράτων Φίλιπ Σέιμουρ Χόφμαν, Μέριλ Στριπ και Έιμι Άνταμς και ακόμη πιο πολύ της μικρής σε διάρκεια, σπάνιας ερμηνείας της Βαιόλα Ντείβις, θα “χορταίνει” για πολύ καιρό, αναπολώντας τες, αφού αγγίζουν το τέλειο. Αφήνει τον θεατή να αποφασίσει, δίνοντας του μεν κάποια πονηρά hints, αλλά χωρίς να του αφήσει το παραμικρό περιθώριο για μία άνευ 'αμφιβολιών' λύση του μυστηρίου. Το Doubt αποτελεί ένα δυνατό αφήγημα και ένα φιλόδοξο κινηματογράφημα. Συνθέτει έτσι ένα άκρως ενδιαφέρον φιλμικό αίνιγμα, φτιαγμένο και μελετημένο μέχρι και την τελευταία λεπτομέρεια, με πολλές σκέψεις να περνάνε από το μυαλό σου, αλλά τίποτα να μην επιβεβαιώνεται ή να μη κατηγορείτε ξεκάθαρα, αφήνοντας μετέωρα τα πάντα και την περιρρέουσα αμφίβολη ατμόσφαιρα στο προσκήνιο. 10/10!!!

Συγκλονιστική ταινία που είχα δει ξανά αρκετά χρόνια πριν. Οι ερμηνείες όμως όλου του cast με συνεπήραν και το γεγονός ότι ήξερα την ιστορία δεν με επηρέασε.
Ο John Patrick Shanley σκηνοθετεί ένα σενάριο το οποίο γνωρίζει καλά μιας και βασίζεται σε δικό του θεατρικό. Πρόκειται πρωτίστως για ένα δράμα χαρακτήρων. Για να γίνει πιο κατανοητό το όλο σενάριο πρέπει ο θεατής να φανταστεί το πως ήταν τα ήθη τη δεκαετία του 60 και ακόμα περισσότερο σε ένα κλειστό συντηρητικό περιβάλλον όπως αυτό ενός καθολικού σχολείου. Η ιστορία πραγματεύεται τη λεπτή γραμμή μεταξύ της πεποίθησης και της αβεβαιότητας και για το πώς αλλάζει η αντίληψη στη σκιά μιας υποψίας. Ο εγωισμός πολλές φορές δεν μας αφήνει να κρίνουμε σωστά και αν έχουμε δίκιο χειριζόμαστε θέματα με λάθος τρόπο. Σκοπός της ταινίας δεν είναι να δοθούν απαντήσεις αλλά να προβληματιστεί ο θεατής και αυτό το πετυχαίνει απόλυτα.
Όπως είπα είναι μια ταινία χαρακτήρων και το μεγάλο ατού της είναι οι ερμηνείες των ηθοποιών.
Από τις καλύτερες ερμηνείες της Meryl Streep, ένας δράκος του συστήματος που μαζί με τον αξιολάτρευτο, ιδεαλιστή?? Philip Seymour Hoffman δίνουν εκπληκτικές λογομαχίες. Αρκετά καλές στο ρόλο τους και στέκονται άξια δίπλα στους δύο μεγάλους ηθοποιούς οι Amy Adams και Viola Davis.

Εκτος απο τις πολυ καλες ερμηνειες δεν μπορω να πω πως με συγκλονισε η ταινια..απο τα σχολια περιμενα να δω ενα αριστουργημα..αντιθετα μου φανηκε φτωχο το σεναριο..εκτος κ αν δεν επιασα κατι..τι να πω...?!
Στο συνολο της απλα καλη για μενα.