The Kid With A Bike / Le gamin au vélo / Το παιδί με το ποδήλατο (2011)

Μια ιστορία που εύκολα θα μπορούσε να εξελιχθεί σε κοινωνικό μελόδραμα γίνεται -μέσα από την καθαρά ρεαλιστική γραφή των Νταρντέν- αφορμή για εμβάθυνση σε ένα θέμα που απασχολεί σταθερά τους δυο δημιουργούς. Αυτό της οικογένειας και της γονικής ευθύνης. Και βέβαια τίθεται και πάλι η προβληματική ενός διλήμματος και μιας προσωπικής επιλογής μέσα σε ένα περιθωριακό κοινωνικό περιβάλλον, θεματικές που επανέρχονται στο ανθρωποκεντρικό σινεμά των Βέλγων σκηνοθετών. Οι σπουδαίοι αυτοί δημιουργοί ξέρουν να σκαρώνουν ιστορίες που δείχνουν τη δυσκολία του να ζεις στην Ευρώπη του σήμερα, εγκλωβισμένος, πιεσμένος οικονομικά, στριμωγμένος στα σκοινιά, έτοιμος ανά πάσα στιγμή να ακούσεις το καμπανάκι που θα σημάνει το νοκ – άουτ σου.

Αυτή η μικρή αλλά τόσο συμπυκνωμένη σε δράση διαδρομή στις ανηφόρες και τις κατηφόρες της ενηλικίωσης ενός παιδιού που αργά ή γρήγορα θα αντιληφθεί πως στη ζωή χρειάζονται μερικές στροφές, δυο τρεις λακκούβες που θα σε κάνουν να πέσεις από το ποδήλατο σου και τουλάχιστον ένα σκασμένο λάστιχο για να είσαι σίγουρος πως μπορείς να συνεχίσεις να τρέχεις. Είναι τόσο απλή αλλά συνάμα παιδαγωγική και διεισδυτική στην παιδική ψυχοσύνθεση. Μόνο που ο Σιρίλ ξεκινάει τη διαδρομή της ενηλικίωσης του αντίθετα. Ξέρει τι σημαίνει να πέφτεις και να σηκώνεσαι, πως να κρατάς ισορροπία στις ανηφόρες, πως πρέπει να πατάς φρένο στις κατηφόρες. Είναι κυρίαρχη η αίσθηση της συνεχούς μετακίνησης. Η κάμερα ακολουθεί από κοντά τον κεντρικό χαρακτήρα, ο οποίος επιδίδεται σε ένα συνεχές κυνηγητό. Από την πρώτη ως την τελευταία σκηνή ο μικρός ήρωας δραπετεύει από τόπους που τον εγκλωβίζουν, για να συλληφθεί και να αποδράσει ξανά, σε μια αέναη προσπάθεια αναζήτησης της ιδανικής εστίας. Στον αγώνα του αυτό το ποδήλατο δεν αποτελεί μόνο το μέσο που τον συνδέει με τον πατέρα, αλλά και κινητήρια δύναμη της αφήγησης. Η κίνηση του ποδηλάτου προωθεί τη δράση και ταυτίζεται με την ίδια την εσωτερική δύναμη του παιδιού, την ανεξάντλητη και επίμονη ενέργεια που το οδηγεί κάθε φορά στους επιθυμητούς τόπους.

Το πρώτο πραγματικό «παιδί» της φιλμογραφίας των Νταρντέν. Και η δική του αδυναμία είναι μόνο πως πρέπει να μεγαλώσει, απότομα, εκβιαστικά, τη στιγμή που γύρω του οι «μεγάλοι» αρνούνται να αντιμετωπίσουν τη δική τους επώδυνη ενηλικίωση. Με το γνωστό νατουραλιστικό τους ύφος και με εντυπωσιακή οικονομία μέσων οι Νταρντέν εστιάζουν στο ουσιαστικό-την απόγνωση από την πατρική απόρριψη αλλά και την προσαρμοστικότητα του παιδιού σε νέα περιβάλλοντα - με τον πιο άμεσο και συγκλονιστικό τρόπο. Επιπλέον τόσο η ιστορία όσο και οι δευτερεύοντες χαρακτήρες έχουν κάτι από τον αλληγορικό χώρο του παραμυθιού. Οι καλοί και οι κακοί είναι ιδιαίτερα ευδιάκριτοι και οι τόποι αποκτούν συμβολική σημασία. Το δάσος ως τόπος ελευθερίας εγκυμονεί κινδύνους, η συμμορία των νεαρών λειτουργεί ως διαρκής απειλή, ενώ ο αρχηγός τους ως πειρασμός που προσπαθεί να παρασύρει το παιδί σε έναν κύκλο βίας. Ωστόσο παρά την απλότητα στην αφήγηση και την απομάκρυνση από παλιότερες κινηματογραφικές τεχνικές οι Νταρντέν παραμένουν πιστοί στις βασικές τους αρχές: την αίσθηση αβεβαιότητας που πλανάται πάνω από τους ήρωες, την ειλικρίνεια με την οποία αποδίδονται οι χαρακτήρες, την έλλειψη οποιασδήποτε ωραιοποίησης ή διδακτισμού. Ένας κόσμος ψυχικά τραυματισμένος, με τις παθογένειες και τα αδιέξοδά του, ο οποίος αφήνεται να κριθεί από το θεατή. 7.5/10!!!

Οι περιπέτειες ενός παιδιού άτυχου και τυχερού συνάμα. Ο πρωταγωνιστής αντεπεξήλθε με άνεση στις ανάγκες του ρόλου, με την συμπρωταγωνίστρια να υστερεί υποκριτικά. Η σκηνοθεσία ήταν μάλλον επαρκής και το αποτέλεσμα καλό, όχι ιδιαίτερα καλό. Φέρει τη φινέτσα και το κύρος του γαλλικού κινηματογράφου, ο οποίος μόνον αδιάφορος δεν περνά.

7/10.

Ανατριχίλα!!!