Yalda / Γιάλντα, η νύχτα της συγχώρεσης (2020)

Δεν εισχωρεί στα θέματα που θίγει όσο θα ήθελα προσωπικά ίσως, όμως ο ρυθμός ενός θρίλερ δωματίου τον οποίο υιοθετεί, είναι εξαιρετικός και κρατάει αμείωτο το ενδιαφέρον. Ένα σχετικά δυνατό ιρανικό κοινωνικό θρίλερ όπου ένα τηλεοπτικό πλατό μετατρέπεται σε δικαστήριο στη διάρκεια μιας παραδοσιακής θρησκευτικής εορτής, δημιουργεί κατά διαστήματα ένα κλειστοφοβικό κλίμα, με αρκετό σασπένς στην εξέλιξη. Η ταινία ενώνει εύστοχα τον έμφυλο ρόλο της ηρωίδας και το κοινωνικό της φύλο που της επιτάσσει συγκεκριμένες λειτουργίες με την τιμωρία της. Τιμωρία αποτελεί τόσο η άμεση ενοχοποίησή της όσο και η διαπόμπευσή της, σε ένα κόσμο που έχει μάθει τα πάντα να τα μετατρέπει σε θέαμα και την δυστυχία να την μετρά με μονάδες τηλεθέασης. Σεναριακά, έχει πλάσει μια ιστορία που προσπαθεί να ισορροπήσει ανάμεσα στην απουσία διδακτισμού και την ξεκάθαρη θέση του σεναριογράφου ως προς το ηθικά σωστό και το ηθικά εσφαλμένο. Μιλάμε σίγουρα για μία βαθιά πολιτική ταινία. Προκαλεί όμως ανάμεικτα συναισθήματα όλο αυτό το οξύμωρο που αγγίζει τα όρια του τραγελαφικού. Η κοινή γνώμη καλείται να παίξει ρόλο στην τελική ετυμηγορία κι η μία από τις δύο προσκεκλημένες φαντάζει ικανή να στείλει την άλλη στη λαιμητόμο. Ο στερεοτυπικός ρόλος της γυναίκας στον μουσουλμανικό κόσμο και η σύγχρονη πραγματικότητα, όπου η τηλεόραση διαμορφώνει την κοινή γνώμη, ο διχασμός μιας χώρας ανάμεσα στην παράδοση και στη νέα εποχή, πρωταγωνιστούν σε αυτό το δικαστικού τύπου δράμα, που εξερευνά τα όρια της συγχώρεσης, χωρίς όμως να εμβαθύνει στην ουσία της αποδοχής, ενώ είναι επιφανειακή και η προσέγγιση του reality show. Ο σκηνοθέτης ακολουθεί πιστά την πρωταγωνίστρια περιορίζοντας την ιστορία να ανοιχτεί σε κάτι ευρύτερο, στέκοντας κυρίως στην εκπομπή και στην αναμονή της απόφασης καθώς και σε όσα στοιχεία έρχονται στο φως και όχι στην ουσία που πηγάζει ο πυρήνας του στόρι. Κι αν καταφέρει να γείρει την πλάστιγγα προς την αποφυγή των κλισέ, ανά στιγμές οι χαρακτήρες του μοιάζουν κάπως μονοδιάστατοι και προβλέψιμοι.

Ποτέ δεν ασχολείται επαρκώς με το τι συνέβη στην μέχρι τότε ζωή της, πώς τον γνώρισε, πώς πέθανε, τι τους ένωνε και τι τους χώριζε. Όλα τα μαθαίνουμε μέσα από αφηγήσεις, μόνο που ο κινηματογράφος δεν είναι μόνο μια τέχνη λόγου, όπως είναι η λογοτεχνία, αλλά είναι η κατεξοχήν τέχνη της εικόνας και έτσι στερείται αρκετά από κινηματογραφική πλευρά, παρότι μέχρι τέλους παραμένει μια ενδιαφέρουσα και καλογραμμένη ιστορία με μια συγκλονιστική πρωταγωνίστρια, την Sadaf Asgari στο ρόλο της νεαρής Maryam που με ένα μόνιμο ύφος αγωνίας στο πρόσωπο της περιμένει καρτερικά το τέλος της ζωής της ή την αρχή μιας νέας ζωής. Προσωπικά συμφέροντα ανακατεύονται με ακραίες και αναχρονιστικές αντιλήψεις και η τηλεόραση λειτουργεί ως συνδυασμός θεάτρου του παραλόγου και δυστοπικής βαρβαρότητας με έπαθλο μια αλήθεια-προϊόν υποκριτικής ανταλλαγής συμβιβασμών. Η καλή πρόθεση δεν αρκεί ωστόσο, αφού τόσο η προβληματική ανάπτυξη της υπόθεσης, όσο και ορισμένα σεναριακά κενά/υπεραπλουστεύσεις, σε συνδυασμό με κάποιες πραγματικά υπερβολικές και μελοδραματικές ερμηνείες, καταστρέφουν κάπως το τελικό άψογο αποτέλεσμα που θα μπορούσε να υπάρξει. Έχει ανατροπές που παρέχουν ένα ενδιαφέρον στην εξέλιξη της πλοκής αλλά χωρίς να μπορούν να δώσουν ουσιαστική ώθηση σε όσα συμβαίνουν. Στην μεγάλη ανατροπή λίγο πριν από το φινάλε, ο Bakhshi προβαίνει σε μια δακρύβρεχτη δραματοποίηση των πάντων που χαλάει με την επιτηδευμένη υπερβολή του. 6.5/10!!