A Hero / Ghahreman (2021)

Σενάριο πυκνό και καλογραμμένο, εμπνευσμένο από ένα αληθινό περιστατικό το οποίο συνέβη λίγα χρόνια πριν και απασχόλησε την κοινή γνώμη της χώρας, διατυπώνει δύσκολα ηθικά διλήμματα και προβληματισμούς, παρατηρήσεις για τις κοινωνικές τάξεις, τη θέση των γυναικών στην ιρανική κοινωνία και την όποια απόδοση δικαιοσύνης, σε μια χώρα που βρίσκεται δεκαετίες τώρα μετέωρη ανάμεσα στο μεταίχμιο του παλιού και του νέου κόσμου, με ό,τι και αν αυτό σημαίνει, δηκτικό και καυστικό σχόλιο για τα σάπια συστήματα και τις λάθος αθώες αλλά μοιραίες επιλογές, μωσαϊκό χαρακτήρων όπου αναδεικνύει όλη την αμφισημία ενός ασφυκτικού περιβάλλοντος γεμάτου μυστικά και ενοχές. Οι σύγχρονοι "ήρωες" είναι έρμαια του ευμετάβλητου τρόπου προβολής της υπόθεσής τους, έτοιμοι να μετατραπούν σε αποδιοπομπαίοι τράγοι ανά πάσα στιγμή, περίπου όσο εύκολα βρέθηκαν στην ακριβώς αντίθετη θέση. Είναι συγγενικό τόσο θεματικά όσο και υφολογικά του "Ένας Χωρισμός", του "Τι Απέγινε η Έλι" και του "Εμποράκου", αλλά δεν φτάνει στη δυναμικότητα και την εκρηκτικότητα συναισθημάτων αυτών ων τριών ταινιών.

Η κάμερα παρακολουθεί την Οδύσσεια του Rahim, καθώς τα εμπόδια που πρέπει να ξεπεράσει, δείχνουν να μην τελειώνουν. Η ερμηνεία του Jadidi είναι υποδειγματική. Σε κερδίζει τόσο με την ευαίσθητη, ισορροπημένη και χωρίς μελοδραματικές εξάρσεις ή βεβιασμένη λύπηση ερμηνεία του, όσο και με το ανοιχτοκάστανο, καθαρό και συνεσταλμένο κουταβίσιο βλέμμα του (βέβαια καίει λίγο mazoo and the zoo με την αφέλεια του και την βλακώδη συμπεριφορά του μερικές στιγμές). Ο Farhadi τον εγκλωβίζει αριστοτεχνικά σε έναν ιστό παρεξηγήσεων, προκαταλήψεων και ιδεοληψιών που έχουν συθέμελα διαβρώσει τη σύγχρονη κοινωνία. Κανείς δεν είναι εδώ ξεκάθαρα αθώος, ένοχος ή ήρωας, (οι χαρακτήρες συνθλίβονται από τις συνέπειες των πράξεων τους), συμπέρασμα το οποίο εξάγει με τη γνωστή, αναγνωρίσιμη από μακριά πλέον κινηματογραφική μέθοδό του. Ο πρωταγωνιστής του, όπως κάθε πρωταγωνιστής του, ξέρει ότι δεν μπορεί να νικήσει τον πόλεμο, αλλά πασχίζει με νύχια και με δόντια να κερδίσει μια μικρή, αλλά τόσο σημαντική μάχη. Εξαιρετικές ερμηνείες από το σύνολο των ηθοποιών και κυρίως των γυναικείων χαρακτήρων που είναι στιβαρές και με δυναμισμό.

Ο Farhadi σκηνοθετεί με μαεστρία, ατμόσφαιρα και κλιμακούμενη ένταση έναν θορυβώδη λαβύρινθο ανθρώπων σε απόγνωση, το νευρώδες μοντάζ παραπέμπει σε θρίλερ, ο λεπτομερής, λειτουργικότατος ηχητικός σχεδιασμός και η διακριτική (αλλά αποτελεσματική) χρήση της μουσικής συνδυάζεται προς όφελος της αφήγησης (χωρίς μελοδραματικές κορυφώσεις), συνοδεύοντας τη δράση, υπογραμμίζοντας τα απαραίτητα, αναδεικνύοντας και συμμετέχοντας στη μυθοπλασία. Το χτίσιμο της πλοκής είναι δεξιοτεχνικό. Οι λεπτομέρειες που συνθέτουν τους ήρωές του και την πραγματικότητα στην οποία ζουν, αυξάνει το ενδιαφέρον και σε προετοιμάζουν για τη συναισθηματική έκρηξη της τελευταίας πράξης.

Ο τίτλος όμως δεν είναι καθόλου τυχαίος. Γιατί ο Farhadi θέλει να καυτηριάσει, με περισσή ειρωνεία, πώς κατασκευάζονται ή αποκαθηλώνονται ήρωες μέσα σε μια μέρα. Να κάνει ένα ευρύτερο, παγκόσμιο σχόλιο για τη δύναμη των social media στις σύγχρονες κοινωνίες: πώς τα χειρίζεται το σύστημα (π.χ. οι διεφθαρμένες φυλακές) για να υπερασπιστεί την εικόνα του, πώς μπορεί να τα εκμεταλλευτεί ο οποιοσδήποτε για να αμαυρώσει την τιμή ενός ανθρώπου, πώς τα εκλαμβάνει το κοινωνικό σύνολο ως μέσο για ένα ανεξέλεγκτο λαϊκό δικαστήριο. Έτσι, εν κατακλείδι, ο Farhadi δοκιμάζει συνεχώς την ηθική των κεντρικών χαρακτήρων και μαζί των θεατών, στήνοντας ένα έντονο αλλά αργό στους ρυθμούς δράμα, που επιμένει στις ανθρώπινες σχέσεις και διαδρομές, χωρίς να επιλέγει στρατόπεδα, με την ταινία να στέκεται επάξια δίπλα στις προηγούμενες δουλειές του σκηνοθέτη και να επιβεβαιώνει τη σημασία του για το σινεμά του καιρού μας. ένα σινεμά ανθρωποκεντρικό αλλά πρωτίστως με κοινωνική συνείδηση. 8/10!!!

Ο εξοικειωμένος με τον ιρανικό κινηματογράφο θεατής, αναγνωρίζει ότι ο Asghar Farhadi επιστρέφει κατά κάποιο τρόπο στις ρίζες του.
O ιρανικός κινηματογράφος συνηθίζει να δίνει ζωή σε ταινίες που πραγματεύονται ηθικά ζητήματα με τρόπο που να δημιουργούνται αντικρουόμενα συναισθήματα. Από αυτή την άποψη, η νέα ταινία του Farhadi, μου θύμισε την ταινία του Vahid Jalilvand "No Date, No Signature".
Ένα αυστηρά δομημένο ηθικό δράμα, δοσμένο με αρκετό ρεαλισμό. Η ιστορία ενός ανθρώπου που θέλει να τα κάνει όλα σωστά και ως εκ τούτου κάνει σχεδόν τα πάντα λάθος. Έμφαση δίνεται στην τιμή και την εμπιστοσύνη κύρια χαρακτηριστικά στις ανθρώπινες σχέσεις, που θεωρούνται από τα πιο σημαντικά περιουσιακά στοιχεία και επομένως πολύτιμα.
Ο πρωταγωνιστής είναι μάλλον αφελής, παρασύρεται, το ένα μικρό ψέμα του φέρνει το άλλο, μέχρι που ο ιστός των ψεμάτων γίνεται εξαιρετικά σφιχτός.
Ο Farhadi δεν χάνει την ευκαιρία να δακτυλοδείξει την χώρα του, όπου η κοινωνία διαμορφώνεται και επηρεάζεται από τις παρενέργειες των social media ακριβώς όπως και στον δυτικό κόσμο.

Πολύ ποιοτική ταινία με ηθικά διδάγματα και απρόβλεπτη επίσης με αναπάντεχες ανατροπές.

Συγχαρητήρια στο περσικό κινηματογράφο!