One Flew Over the Cuckoo's Nest / Στη Φωλιά του Κούκου (1975)

Ένα κορυφαίο, αντισυμβατικό δράμα που μιλά για την εξαθλίωση τη βία και το φόβο των ψυχιατρικών ιδρυμάτων, όπου οι άνθρωποι μετατρέπονται σε αντικείμενα και τα φάρμακα δίνονται αδιακρίτως. Όπου νομιμοποιείται κάθε μορφή σωματικού και ψυχολογικού βιασμού, με τις θεραπευτικές κλινικές να μετατρέπονται σε φυλακές, σε εξορίες και υπόγεια, μέσα στα οποία κρύβονται όλες οι αμαρτίες του "φυσιολογικού" κόσμου. Εκεί όπου κυριαρχεί το δόγμα που ορίζει τον καλό άρρωστο, ως τον αποχαυνωμένο άρρωστο. Πέρα όμως από όλα αυτά, και μέσω ενός έκδηλου συμβολισμού, το φιλμ στοχάζεται πάνω στον ακρωτηριασμό οποιαδήποτε διαφορετικότητας, τη φυλάκιση του πνεύματος και την ισοπέδωση της ξεχωριστής προσωπικότητας του καθενός. Το δράμα θα αρχίσει σταδιακά να κορυφώνεται και η απρόσμενη κάθαρση θα χαράξει στις μνήμες των απανταχού σινεφίλ ένα από τα πιο λυτρωτικά φινάλε στην ιστορία του κινηματογράφου. Ο McMurphy είναι ένας ιδιαίτερος άνθρωπος! Βλέποντάς τον απορεί κανείς πως θα μπορούσε να επιβιώσει εσώκλειστος σ’ ένα ψυχιατρικό ίδρυμα. Κι όμως... όχι απλά τα καταφέρνει, αλλά δένεται μ’ αυτούς τους ανθρώπους, αισθάνεται πράγματα γι’ αυτούς και σε κάνει να πιστεύεις ότι η ύπαρξη συντροφικότητας δεν προκύπτει απ’ την ομοφωνία των απόψεων, αλλά βγαίνει μέσα απ’ την ψυχή.

Ο Milos Forman χειρίζεται ένα λεπτό ζήτημα με μεγάλο σεβασμό. Αυτό όμως δεν τον εμποδίζει στο να γίνει τολμηρός και να προσεγγίσει το όλο θέμα άλλοτε με σκληρότητα κι άλλοτε χιούμορ. Ο Forman το φτιάχνει με τέτοιο τρόπο που σε καμία περίπτωση δεν προκαλεί, αλλά αντίθετα πολλές φορές ενισχύει το δράμα. Επιπλέον, μεγάλο μέρος των γυρισμάτων του φιλμ πραγματοποιήθηκαν μέσα σε πραγματική κλινική στο Όρεγκον των Ηνωμένων Πολιτειών, με τον σκηνοθέτη να ενθαρρύνει διαρκώς την επαφή των ηθοποιών με τους αρρώστους, πολλοί εκ των οποίων χρησιμοποιήθηκαν και ως κομπάρσοι. Μέσα από σκηνές μεστές σε νόημα αλλά και αλληγορική διάθεση, ο σκηνοθέτης πραγματεύεται το δικαίωμα στην επιθυμία και ερευνά την ευθραυστότητα της ανθρώπινης φύσης απέναντι στη σκληρή καταπίεση, τον κοινωνικό ρατσισμό και την καταστολή κάθε μοναδικότητας. Οι άρρωστοι περιφέρονται ηθικά και κοινωνικά ευνουχισμένοι χωρίς απολύτως κανένα δικαίωμα. Ο δημιουργός, είναι αντισυμβατικός, τολμηρός, προσεγγίζει το αντικείμενό του με ένα εντελώς παράδοξο χιούμορ το οποίο όμως καταφέρνει να ελέγχει τόσο καλά ώστε όχι μόνο να μην ενοχλεί αλλά να λειτουργεί κιόλας υπέρ του δράματος. Το θέμα του δεν είναι να γυρίσει άλλη μια ταινία που περιστρέφεται γύρω από το άθλιο και σάπιο νοσηλευτικό σύστημα των συγκεκριμένων ιδρυμάτων, δεν είναι οι συνθήκες διαβίωσης ή το αναποτελεσματικό των τρόπων θεραπείας, όχι καθόλου. Το θέμα του είναι η φυλάκιση του ελεύθερου πνεύματος, η καταστρατήγηση της ελεύθερης βούλησης, η ομαδοποίηση, η ισοπέδωση της προσωπικότητας. Η ταινία είναι γυρισμένα καταπληκτικά, δεν αναλώνεται σε κραυγαλέα ηθικοπλαστικά μηνύματα, ούτε εκκωφαντικές κορυφώσεις, ούτε σε αναλύσεις για το κατά πόσο μπορούν οι μέθοδοι των συγκεκριμένων οίκων να επιφέρουν τα επιθυμητά αποτελέσματα. Προτιμά να εστιάσει στους χαρακτήρες και στις προσωπικότητές τους. Ορισμένες σκηνές έχουν ένα νόημα τόσο βαθύ που πραγματικά συγκλονίζουν, είναι τόσο ρεαλιστικές που ειλικρινά ο θεατής ανατριχιάζει. 10/10!!

  Show/hide text

Δεν υπαρχουν υποτιτλοι..