Μεγάλη Απόδραση / Great Freedom / Große Freiheit (2021)

Η ταινία μιλά για θέματα που αφορούν το ευρύ κοινό, όπως είναι η δύναμη της αγάπης και το δικαίωμα της ελευθερίας, μέσα από ένα βαρύ δράμα φυλακής, με τον Αυστριακό σκηνοθέτη να αιχμαλωτίζει τους ήρωές του, όπως η κοινωνία τούς φυλάκισε πίσω από τα κάγκελα, ενώ περικλείει όλη την παράνοια ενός νομικού συστήματος υποδουλωμένου στη θρησκευτική, συντηρητική κοινωνική συνθήκη. Μιας κατασκευής η οποία εξυπηρετεί, όχι τον άνθρωπο και τα δικαιώματά του, αλλά τις εμμονές μιας κοινωνίας η οποία φοβάται τον ίδιο της τον εαυτό. Ο Μάιζε στη σκοτεινή και σκληρή ταινία του, χειρίζεται το θέμα με διακριτικότητα και καταφέρνει μέσα από το δράμα των ηρώων της να αναδείξει τη δύναμη και το μεγαλείο της αγάπης. Εκείνης η οποία δεν μπαίνει σε καλούπια, δεν μπορεί να την περιορίσει κανένας εγκλεισμός και η οποία κατορθώνει πάντοτε να δραπετεύει και να είναι ελεύθερη.

Σκληρές εικόνες, υποφωτισμένοι χώροι, κλειστοφοβικό κλίμα, ατμόσφαιρα απειλής και ασφυξίας. σκοτάδι, τρομακτικοί ήχοι, ανάσες, ψίθυροι και οδυρμοί σμιλεύουν τη μοναξιά του αβάσταχτου εγκλεισμού, που κάνει πιο απαιτητική τη λύτρωση μέσα από τη σεξουαλικότητα, ως μοναδική διέξοδο ελευθερίας. Χωρίς κραυγές και συνθήματα αλλά με εικόνες στις οποίες κυριαρχούν τα βλέμματα, οι κινήσεις, η μελαγχολία στα πρόσωπα. Ιδιαίτερα διεισδυτικός, ο σκηνοθέτης εξερευνά την ίδια την ανθρώπινη υπόσταση και το πώς αυτή επηρεάζεται από τον πολυετή εγκλεισμό. Πως μπορεί να επιβιώσει ένας άνθρωπος καταδικασμένος για ένα "έγκλημα" το οποίο δεν είναι έγκλημα! Ποιους μηχανισμούς αναπτύσσει για να αντέξει την παράνοια ενός κόσμου που αδυνατεί να δει πέρα από τη μύτη του. Σε μια δυνατή ταινία, που ξεχειλίζει από συναίσθημα, αναδεικνύεται ένας ρομαντισμός κρυμμένος στο μισοσκόταδο, κόντρα στη σκληρότητα ενός σχεδόν μονοχρωματικού, ομοφοβικού και κλειστοφοβικού περιβάλλοντος. Η ερμηνεία του Φραντς Ρογκόφσκι είναι συγκλονιστική και μας μεταδίδει την αδάμαστη θέληση του Χανς που σφυρηλατείται μέσα στην καταπίεση αντί να κάμπτεται, το βλέμμα του εκφράζει την ξεχασμένη κι απωθημένη δύναμή μας κι όχι έναν ηρωισμό, εκφράζει ευαισθησία κι όχι ευαλωτότητα, αισθησιασμό κι όχι λαγνεία. Είναι εξαιρετική, επίσης, η αποτύπωση των αλλαγών πάνω στα χαρακτηριστικά και το σώμα του από το πέρασμα των χρόνων χωρίς τη συνδρομή έντονου μακιγιάζ. Μια αξέχαστη ερμηνεία από έναν σπουδαίο ηθοποιό, πειστικότατη και υπόκωφα φορτισμένη.

Βέβαια, ο Μάιζε δεν ακολουθεί μια γραμμική χρονική ακολουθία, αλλά προτιμά τη χρησιμοποίηση πολλών φλας μπακ, που μπορεί να μπερδέψουν τον θεατή (γιατί όσο πιο πολύ αναμειγνύονται οι χρονικές περίοδοι τόσο πιο πολύ θολώνουν ορισμένα στοιχεία και κάποια γίνονται ασαφή ή δεν αναλύονται όσο θα μπορούσαν), αν και έχει γίνει καλή δουλειά στο μοντάζ, ενώ η ταινία σεναριακά ορισμένες φορές είναι φλύαρη, ασαφής και δημιουργεί κενά στην ιστορία. Μου λείπει, ωστόσο, η εμβάθυνση στους υπόλοιπους χαρακτήρες που η στάση τους διαφέρει απ’ αυτήν των δύο πρωταγωνιστών. Θα ήθελα επιπλέον, να είχε δοθεί μεγαλύτερη βαρύτητα στο πολιτικό πλαίσιο καθώς δεν γίνονται νύξεις τόσο για τους λόγους της ισχύος (για δεκαετίες) της επονείδιστης παραγράφου μετά την πτώση του ναζισμού όσο και για την προφανή αποδοχή της από την κοινωνία- μας μεταδίδεται, ωστόσο, ότι ο υπαρξιακός αγώνας του Χανς δεν μπορεί παρά να είναι ταυτόχρονα πολιτικός. Μια ταινία που πάνω από όλα μιλά για την αγάπη και τι μπορεί να κάνει κάποιος για αυτήν, έχοντας και μια τρομερή τελευταία σεκάνς που δίνει όλο τον παλμό της ταινίας. 8/10!!

- Η "Παράγραφος 175", ο μοναδικός νόμος ο οποίος έμεινε ανέγγιχτος από τη μετάβαση της Δυτικής Γερμανίας στη μεταναζιστική περίοδο, θεσπίστηκε το 1871, εφαρμόστηκε με πολλαπλές τροποποιήσεις έως το 1994 και αφορούσε τις ερωτικές σχέσεις μεταξύ αντρών, οι οποίες θεωρούνταν εγκληματικές και οδήγησαν σε φυλάκιση 140.000 ανθρώπους.