Μετά τον χωρισμό / Custody / Jusqu'à la garde (2017)

Ένα δυνατό δραματικό έργο γεμάτο ένταση και ειλικρίνεια, ένα ωμά ρεαλιστικό πορτρέτο της σύγχρονης οικογενειακής ζωής, η οποία μπορεί να μετατραπεί από εστία συνύπαρξης σε αληθινό πεδίο μάχης. Ποιος άσχετος την κατέταξε στις κωμωδίες την ταινία, μάλλον δεν μπήκε καν στον κόπο να την δει. Το ντεμπούτο του Λεγκράν (σκηνοθέτης) μένει πιστό σε μια αφηγηματική λιτότητα που δεν χρειάζεται μουσικές υπογραμμίσεις ή σεναριακές ανατροπές για να δημιουργήσει ένταση και σασπένς. Καίρια και λακωνικά, το φιλμ μένει διαρκώς επικεντρωμένο στους χαρακτήρες και στις πράξεις τους, δεν ηθικολογεί, ούτε κλείνει το μάτι σε εύκολες κοινωνιολογικές αναφορές. Απλώς παρατηρεί, καταγράφει και αποκαλύπτει επώδυνες μα διαρκώς παρούσες δίπλα μας αλήθειες. Ο μικρός είναι όλα τα λεφτά και δίνει ρεσιτάλ ερμηνείας για την πειστικότητα και την φυσικότητα που υποδύεται το κακοποιημένο παιδί με τρομερή απλότητα κλαίει, τρομάζει, παγώνει όταν αντιμετωπίζει αυτό το βίαιο περιβάλλον από την πλευρά του πατέρα του. Απίστευτος ήταν και ο Ντενίς Μενοσέτ, υποδύθηκε πολύ αληθινά τον ρόλο του και το θηριώδες του αναστήματός του έδωσε μία πιο τρομακτική υφή, ενώ και το βλέμμα του ήταν τρομερά ψαρωτικό. Το φινάλε ήταν από τα πιο έντονα, συγκλονιστικό και ανατριχιαστική η έκβαση των γεγονότων μ' ένα καθηλωτικό τέλος, χωρίς να περιαυτολογεί, να εμμένει σε ανούσιες φανφάρες ή να το εμποτίζει με σάλτσες, μας παρουσιάζει μία σκληρή καθημερινότητα μίας οικογένειας (κι ένας πα-τέρας ψυχολογικά διαταραγμένος που ξεσπάει το μένος του και την ανισόρροπη συμπεριφορά του σε ανυπεράσπιστα θύματα), που μπορεί κι εμείς να έχουμε στη διπλανή μας πόρτα και να μην το ξέρουμε.

Γι' αυτό είναι ένα κοινωνικό μήνυμα, ένα ηθικό δίδαγμα, ένα γερό μάθημα αυτό το έργο, να μας αφυπνίσει σαν κοινωνία ευρύτερα σ' όλο τον κόσμο και τα θύματα να καταγγέλνουν τέτοιου είδους περιστατικά και να μη σιωπούν μπροστά σ' αυτή την απάνθρωπη ζωή που βιώνουν, και να υποστούν μ' αυτό τον τρόπο τόσο τα σωματικά όσο και τα ψυχολογικά βασανιστήρια, από κάτι μικροπρεπή και τιποτένια ανθρωπάκια που τρέφονται από αυτόν τον φόβο, βρίσκουν ευχαρίστηση με το να δείχνουν τον υπέρμετρο εγωισμό τους, την άνανδρη ισχύ τους και την φθήνια της προσωπικότητάς τους, γιατί είναι ανίκανοι να συμβιώνουν με ανθρώπους και είναι χειρότεροι από τα ζώα στην ψυχή. Είναι από τις ταινίες που σε καθηλώνουν για την αγωνία που εκπέμπει. Τέτοια κλιμάκωση της έντασης, είχα χρόνια να δω. Συμπάσχεις και ταυτίζεσαι τόσο με τους πρωταγωνιστές που ζητάς τη λύτρωση. Σου δημιουργεί ένα σφίξιμο στο στομάχι και σε διάφορες σκηνές έναν απίστευτο εκνευρισμό. Μια πολύ συγκλονιστική ταινία, τόσο, που σου πιάνεται η καρδιά, αλλά αξίζει πάρα πολύ, γιατί καταφέρνει να δείξει την περίπτωση της ενδοοικογενειακής βίας όσο λίγες ταινίες μέχρι τώρα. Και κάθε φορά συγκρίνω πως αντιμετωπίζουν οι δυτικές κοινωνίες τέτοια περιστατικά (η δικαιοσύνη, η αστυνομία) και είναι δίπλα στον πολίτη και πως στη μπανανία Ελλάδα που δεν λειτουργεί τίποτα... φανταστείτε όσοι την είδατε πως θα είχε συμπεριφερθεί στην Ελλάδα η αστυνομία στο τέλος της ταινίας... καμία σχέση, εδώ θα είχανε σκοτωθεί όλο. Σύντομο, περιεκτικό, αλλά με βαθύ και απτό νόημα. 10/10!!!

Ρεαλιστικό κοινωνικό δράμα, με καλές ερμηνείες, αλλά μέχρι εκεί. Σκηνοθετικά η ταινία είναι αδιάφορη, οι διάλογοι αδιάφοροι, η μουσική επένδυση αδιάφορη, και συνολικά θα την έκρινα από φτωχή έως κουραστική (και σίγουρα overrated). Πολύ πεσμένος ο κινηματογράφος τα τελευταία χρόνια, με τον γαλλικό όμως έχω κάνει κέντα (ό,τι κι αν έχω δεί είναι ποιοτικά μέτριο), γεγονός που σίγουρα μου προκαλεί έκπληξη.